Martin Bril revisited

Eén keer eerder schreef ik een kort stukje over Martin Bril om de lezers van dit blog te wijzen op zijn dagelijkse column op het web. Nu is Bril dood. Het voelt alsof een familielid is overleden. Iemand die toch een beetje door het huis leek te scharrelen en dan zijn enigszins zeurderige mening gaf. Ik voelde me verwant met Bril. Ongeveer even oud (hij vier jaar jonger), ook twee dochters (de zijne allebei een jaar jonger), de liefde voor Bob Dylan en de liefde voor zijn echtgenote (hij voor de zijne, ik voor de mijne).

Eén keer heb ik Bril ontmoet. Het was een spannende ontmoeting. Ik moest Bril samen met een andere deelnemer aan de Zaptalks, een workshops voor presentatoren, interviewen tijdens het Geen Daden Maar Woorden-festival in september in Rotterdam. De vrouw van Rotterdam Festivals was een beetje gepikeerd omdat er zoveel vrouwen om Bril heenhingen terwijl toch overduidelijk te zien was dat deze Bril 'een foute man' was. Ze scheen niet te begrijpen waarom het foute aan Bril nu juist zo aantrekkelijk voor vrouwen was.

Daarnaast deelde ze ons mee dat Bril chagrijnig was. Niet in een goede stemming. Hij moest optreden en gedichten voordragen in de grote zaal van de Rotterdamse Schouwburg en daar mocht niet gerookt worden. Het roken dat hem uiteindelijk fataal is geworden speelde een grote rol in zijn leven. In zijn man-zijn volgens mij. Iets wat ik niet met Bril gemeen heb. Maar goed, hij was niet in een goed humeur, een slecht startpunt voor een interview.

Ik bedacht een list. Ik verzon een geweldige beginvraag waar ik nu nog steeds trots op ben. "Waarom is jullie eerste boek Het ABC van Bril en Van Weelden, één van de beste boeken uit de Nederlandse literatuur, zo goed?" verzon ik. Een zin die ik zonder blikken of blozen en welgemeend kon uitspreken want ik had dat boek verslonden.

Martin Bril ging onmiddellijk verzitten op het puntje van zijn stoel, een raar misbaksel van een stoel van plastic, en stak van wal met een verhaal over dat duo's altijd beter zijn dan eenlingen. Eigenlijk een vreemd antwoord van de man die later vooral als eenling en egocentrisch door Nederland reisde en daar zijn zeer individuele observaties optekende. Noemde als voorbeeld Laurel & Hardy en een aantal andere duo's waarvan ik nu de namen vergeten ben. Maar daarna kon het interview niet meer stuk en ging alles vanzelf. De zeurderige en chagrijnige man was ontdooid.

Later op die avond volgde een nog spannender interview met Ramsey Nasr maar daarover misschien een andere keer, want het gaat nu over Martin Bril. Ik zal hem missen.