Annie Ernaux: Lege kasten

Een jonge vrouw ligt op bed. Zojuist heeft een engelenmaakster haar met een breinaald behandeld en nu ligt ze te wachten op de geboorte van het dode kind in haar buik. Onderwijl overdenkt ze haar leven tot nu toe. Ze is van lage afkomst en heeft zichzelf met behulp van een goed stel hersens opgewerkt tot een studie aan de universiteit. Ze haat haar familie, met name haar ouders. Het boek is een lange stroom gedachten op de zondagmiddag waarop ze met pijn in haar buik ligt te wachten op verlossing. Het verhaal van een seksuele bewustwording en de bewustwording van haar plaats in de maatschappij.

Op de achterkant wordt het boek vergeleken met de woordenstromen van Céline en de hoofdfiguur met madame Bovary. Van Céline heb ik nog nooit een boek gelezen, maar de vergelijking met madame Bovary kan ik begrijpen. Ondanks de walging en de haat die van iedere pagina afspat is het een verhaal dat je meeneemt. Soms struikelde ik over de moeilijke zinnen en de onverwachte associaties. Eigenlijk gebeurt in dit boek niets. Aan het einde is de situatie geen spat verder gekomen, er is geen oplossing, geen bevrijding, je komt niet te weten of Denise Lesur, de hoofdpersoon, haar abortus overleeft of er aan onderdoor gaat. Ik werd desondanks meegezogen in de gedachtenwereld van deze jonge vrouw, volgens de achterkant van het boek grotendeels een zelfportret van Annie Ernaux.

Wonderlijk waarom de bibliotheek van Rotterdam dit boek heeft afgeschreven. Ik kocht het lang geleden omdat de hoofdfiguur net als mijn jongste dochter Denise heet en omdat ik al twee dunne boekjes van Ernaux had gelezen (Une Femme en Passion Simple). Ik las de eerste pagina's, kwam er niet direct doorheen. Daarna bleef het jarenlang in de boekenkast staan en was het door mij ook al bijna afgeschreven totdat ik het nu gelukkig wel uitgelezen heb.

Omslag van Alje Olthof met een illustratie van Tom Eyzenbach