Trappen lopen

Als ik alle vierendertig trappen afloop die me naar de uitgang van het gebouw leiden kom ik Jonathan Israel tegen. Er is schijnbaar een brandalarm maar ik heb niets gehoord. Alle liften staan stil en ook de beroemde wetenschapper moet trappen lopen. Hij omhoog, ik omlaag. Die ochtend heb ik Israel een lezing horen geven. Vanmiddag krijgt hij op de verjaardag van de universiteit een eredoctoraat uitgereikt. Maar nu moet hij als iedereen trappen lopen. De lezing van vanochtend ging over Voltaire (illustratie) en zijn strijd tegen de radicale verlichting van Spinoza en Bayle. Een spannende tijd, de tijd waarin Voltaire leefde. Een ijdel en vervelend mannetje was hij ook. Hij maakte zijn tegenstanders met oneigenlijke methoden zwart door ze te presenteren met andere ideeën dan waar ze voor stonden. Halverwege de lezing geeft Jonathan Israel drie jongemannen in pakken een standje omdat ze zitten te lachen en grapjes te maken. Dat leidt hem af. De zaal is half vol. Veel studenten, filosofiestudenten naar ik aanneem. Misschien zijn ze er verplicht, misschien zijn ze er vrijwillig. Het is grappig te zien hoe Israel moet lachen om de citaten die hij zelf voorleest. Alsof hij ze voor het eerst leest, zo leest hij ze. In vloeiend en vrij accentloos Frans leest hij uit "La Lettre à les aveugles" (Brief aan de blinden) van Diderot, één van zijn tegenstanders. Goddeloos zoals Spinoza en Bayle. Voltaire geloofde net als Newton in een plan achter de schepping. Volgens Diderot was de schepping blind. In dat laatste geloof ik ook, steeds meer en meer. De stad der blinden is een wereld van blinden.

Lees ook het persbericht van de Erasmus Universiteit waarin hij zich kritisch uitlaat over het Nederlands geschiedenisonderwijs dat veel aandacht heeft voor Oranje en VOC, maar zich beter zou kunnen richten op de Verlichting

Reacties

Populaire posts