Sjaak Vane: Liefde in digitale tijden
In de eerste hoofdstukken schetst Vane de ontwikkeling van de liefde, van de hoofse naar de romantische liefde met de zoektocht naar De Ware Liefde. Daarna volgt de moderne liefde, waarin de psychologie belangrijk wordt, nu gaat het niet meer om De Ware maar of twee mensen op grond van hun psychologisch portret bij elkaar passen. Dan volgt de postmoderne liefde, de liefde van de vele mogelijkheden. Niet langer is er ergens één iemand die er voor jou is, maar er zijn vele mogelijkheden. Het internetdaten is een mengelmoes van deze drie vormen.
De datingsites beloven je dat er ergens iemand voor je is, De Ware Liefde, het romantische ideaal. Die ander is te vinden door middel van een duidelijk psychologisch portret van jezelf want dan vind je je soulmate. Ergens is iemand die precies bij jou past want op ieder potje past een dekseltje. Ook is op internet altijd wel iemand anders te vinden die net zo goed of misschien wel beter geschikt is.
Dit alles wordt onderbouwd met een groot aantal filosofische theorieën en denkbeelden. Dat van de Verzadigde Mens die aan alle kanten gebombardeerd wordt met mogelijkheden en keuzes. De paradox van de datingsites is dat men zoekt naar een partner die op hem/haar lijkt, iemand die een zogenaamde idem-identiteit heeft, en tegelijk uniek moet zijn. Maar als er honderden mensen op een datingsite actief zijn dan is er altijd wel iemand die bijna hetzelfde profiel heeft als jou.
Daarnaast worden van de internetdater narratieve kwaliteiten gevraagd die niet iedereen bezit. Gelukkig kan de internetdater om dat te verhelpen tegen betaling een cursus volgen, vanzelfsprekend ook op internet, hoe hij van zijn leven een spannend verhaal kan maken en laten zien dat hij een interessant en diep gevoelsleven bezit.
Op de uiteindelijke conclusie dat het internetdating ons concept van de liefde heeft veranderd vond ik nog wel wat af te dingen. Nog steeds lopen in deze digitale tijden allerlei concepten van de liefde door elkaar. Het romantische ideaal is nog net zo levend als het concept van de (post)moderne liefde. Op de datingsites lopen de argeloze bezoeker, die snel iemand vindt voordat-ie wordt teleurgesteld, de teleurgestelde bezoeker, die het langdurig probeert (tegen hoge kosten), en de tevreden bezoeker die uiteindelijk toch iemand weet te vinden en die gelukkig wordt met zijn gedomesticeerde soulmate, door elkaar heen.
Maar tegelijkertijd lopen er op de wereld een hele hoop mensen rond die hun geliefde IRL (in real life) vinden zoals het al eeuwen gaat. Een ontmoeting zoals in het echte leven is een ervaring die het internet niet kan bieden. Echte passionele liefde is ontwrichtend en gevaarlijk. Daarom stuurt de ervaren internetdater dan ook aan op een snelle ontmoeting met de beoogde geliefde. Want de ontmoeting IRL is de lakmoesproef voor de liefde. Dan is het niet 'En ze leefden nog lang en gelukkig', nee, dan begint het pas als alles goed gaat. Dan pas moet de relatie worden opgebouwd.
Dat neemt niet weg dat ik genoten heb van het lezen van deze masterthesis. Passages over de liefdevolle blik waarmee de minnaar zijn geliefde bekijkt, de ontmoeting zonder taal, de liefde die driftmatig en ontregelend is en getemd moet worden, de zoektocht op het pad der liefde, de queeste naar het einddoel, de zelfonthulling en het mysterie der liefde. Alles is herkenbaar en tegelijk verhelderend, trekt een filosofisch kader om ervaringen die iedereen in meer of mindere mate heeft gehad. Of-ie zijn geliefde heeft gevonden of niet. Voor de laatste categorie is een groot aantal datingsites beschikbaar.
Reacties