Vladimir Nabokov: Wanhoop

Tijdens het lezen van het eerste hoofdstuk van Wanhoop, het tweede boek in De Russische Romans (deel 2), weet ik het al. Dit boek heb ik al eens gelezen, ik denk in het Engels onder de titel Despair. Het gaat over Duitse man van Russische afkomst, Hermann, die op werkbezoek in Tsjechië bij toeval een man ontmoet die sprekend op hem lijkt en bedenkt een zijns inziens erg slim plan. Basis van het plan is een persoonsverwisseling. Felix, de dubbelganger zal worden vermoord en Hermann zal zijn identiteit aannemen en samen met zijn vrouw Lydia vluchten naar een ver land met het geld van de verzekering dat na de moord uitgekeerd zal worden aan deze vrouw. Ditmaal vertelt Nabokov aan het begin niet dat dit verkeerd zal aflopen want de verteller is Hermann zelf. Maar van het begin af aan is duidelijk dat alle slimme plannen van Hermann ten spijt, het verhaal niet goed zal aflopen.

Als ik bij het einde aankom dat trouwens erg lijkt op het einde van de film Sunset Boulevard (die dit einde wellicht heeft afgekeken van Nabokov) weet ik zeker dat ik het boek ooit helemaal uitgelezen heb, maar het is absoluut niet vervelend om het een tweede keer te lezen. Nabokov ventileert zijn aversie tegen Dostojevski op een uitermate grappige wijze en maakt hier en daar een pastiche op diens stijl. Nabokov's eigen stijl is als altijd virtuoos. Aan het einde gaat het verhaal over in een dagboekstijl, een stijl waaraan de verteller van het verhaal eerder heeft gezegd een vreselijke hekel te hebben.