Ian Fleming: Casino Royale

Zoals veel mensen ken ik James Bond alleen uit de films. Dat begon lang geleden in Enschede waar in de nachtfilm Dr No werd vertoond. Ik genoot van de toen al ouderwetse film met Sean Connery en Ursula Andress die als moderne zeemeermin of Aphrodite met grote borsten uit de zee oprees? Daarna zag ik diverse James Bond films op televisie met als laatste Casino Royale. De James Bond-tentoonstelling in de Kunsthal was de aanleiding om na al die tijd voor het eerst eens de originele boekversie van een James Bond ter hand te nemen. Waar beter te beginnen dan bij het allereerste boek over James Bond, tevens de laatste film die ik zag.

Het eerste wat me opvalt is dat de plaats van handeling voor de film verplaatst is van Frankrijk in het niet bestaand plaatsje Royale, concurrent van Deauville aan de Franse Noordzeekust, naar een exotische locatie in de Caraïben. Het tweede opvallende is dat James Bond eigenlijk niet zo erg veel doet. Hij wint een belangrijk potje baccara aan de speeltafel van Le Chiffre, zijn tegenstander die werkt voor de Russen. Daarna laat hij zich in de val lokken, wordt gemarteld, gered door de Russische organisatie Shmersh, en komt uitiendelijk voor een verrassing te staan die hij niet had vermoed. Dat laatste zal ik hier niet verklappen.

Toen het boek uitkwam was het publiek geschokt door de wreedheden die in het verhaal voorkomen, maar ondertussen zijn we wel wat gewend en ik denk dat het de moderne lezer van detectiveverhalen niet zou opvallen of van zijn of haar stoel doen vallen. Zoals Dr No ouderwets was toen ik die film uit 1964 begin tachtiger jaren zag, zo is dit boek ook enigszins ouderwets. Een klasieker voor de fans, maar geef mij maar Simenon. Ook ouderwets maar door de grotere nadruk op psychologie en minder op actie toch tijdlozer.