't Barre Land/Comp.Marius: Um sonst/Voor niks

Een voorstelling die twee uur duurt en uiteindelijk blijkt alles voor niks te zijn. Wij, de toeschouwers, weten het allang, en als de toneelspelers er na veel omzwervingen tenslotte ook achter komen barst het publiek in daverend lachen uit.

De komedie Um sonst (1857) van Johann Nestroy gaat over twee toneelspelers die neergestreken zijn in een klein dorp in Oostenrijk. Als alle kunstenaars zonder geld en enkel beladen met schulden. Maar één van de twee, Arthur, wil met zijn geliefde Emma trouwen. Iets wat onmogelijk lijkt want zij is door haar voogd Finster al aan zijn neef en enige erfgenaam August beloofd. Wij als publiek komen er al snel achter dat Arthur en August één en dezelfde persoon zijn. Maar zoals gezegd duurt het twee uur voordat de acteurs er achter komen.

Dat deze klucht actueel zou zijn omdat tegenwoordig iedereen van zijn leven een kunstwerk wil maken vind ik eerlijk gezegd wat teveel gezegd. Dit neemt niet weg dat er hier en daar regels voorbijkomen die nog steeds toepasbaar zijn op de actualiteit. Maar dat geldt voor elk toneelstuk of boek. Over kunst en de waardering voor, of het gebrek daaraan, bij het grote publiek, daarover gaat het ondertussen regelmatig.

Gelachen worden kan er wel. De hele avond lang. Met kleine gebaartjes en soms grote, met subtiele zinswendingen, dubbelzinnigheden en ingenieuze dubbelrollen, wordt het verhaal over het wel heel letterlijk te nemen voetlicht gebracht. Midden op toneel hangen op borsthoogte van de spelers vier grote theaterlampen die vier plenzen licht op de vloer werpen. Drie Vlamingen en drie Hollanders tezamen op het toneel met hoofdrollen voor Waas Gramser en Vincent van den Berg als de twee toneelspelers. Met prachtig gezongen a capella liedjes die, net als het stuk, nergens over gaan.

Een heerlijke avond lachen om niks.