Leonora Carrington: De ovale dame

Leonora Carrington was schilderes en schrijfster en een van de laatste overlevenden van het surrealisme. Enige tijd was ze de geliefde van Max Ernst die ook de tekening heeft gemaakt op het omslag van dit boek, De ovale dame. Het boek is een collectie van een aantal van haar korte verhalen en het langere verhaal Beneden (En bas). Dat laatste is een verslag van haar verblijf in een krankzinnigeninrichting in Spanje het land waar ze na het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog en na haar scheiding van Max Ernst, terecht kwam.

Het zijn wonderlijke en surrealistische verhalen waarin dieren spreken, mensen verliefd zijn op reeds lang overledenen, en onaangename zaken als bedorven vlees en een smakelijk lijk een rol spelen. Toch weet de schrijfster je te betoveren en haar mee te voeren naar haar waanzinnige wereld. In De onopvallende man krijgt de hoofdpersoon een karbonade toegestopt die ze onder haar rok verstopt. In het eerste verhaal wil De debutante niet naar een bal en laat daarom haar plaats innemen door een hyena die de gasten opeet.

De geschiedenis van haar leven in het gesticht is een heel ander verhaal. Terwijl je in de fictieve verhalen weet dat alles verzonnen is, is het in dat verhaal steeds de vraag wat waar is en wat niet fantasie. Iemand die het ene moment voor god de vader wordt aangezien kan het volgende moment een vijand blijken te zijn. Ze wordt voortdurend opgesloten en vastgebonden en dan weer vrijgelaten. Ze loopt regelmatig in haar nakie rond. Er is een poging om haar te verkrachten als ze aankomt, een verkrachting die ze door krachtdadig verzet te plegen weet te verijdelen. 

Op internet is te zien dat Leonora Carrington een knappe verschijning is geweest en dat ze tot op hoge leeftijd surrealistische schilderijen heeft gemaakt die ik persoonlijk foeilelijk vind. Geen wonder dat de uitgever van dit boekje voor een plaatje van Max Ernst gekozen heeft.

Tot slot om een indruk te geven een voorbeeld van de stijl van Leonora Carrington uit het titelverhaal:

"Van achteren leek de dame nog veel langer. Ze moest zeker drie meter lang zijn. Ik vroeg me af hoe ik het best een gesprek met haar zou kunnen beginnen. Zeggen dat het hondeweer was? Te banaal. Over poëzie beginnen? Over welke poëzie?

'Senora, houdt u van gedichten?'

'Nee, ik heb een hekel aan poëzie,' antwoordde zij zonder zich om te draaien, met een door verveling verstikte stem.

'Neemt u een kopje thee, dat zal u goed doen.'

'Ik drink en eet niets uit protest tegen mijn vader, die ellendeling!'

Na een kwartier zwijgen draaide zij zich om en het verbaasde me te zien hoe jong ze was. Ze moest een jaar of zestien zijn."